११. पाइतालाहरु

आजभोलि म सँग सम्वन्धित
मेरा एकजोर पाइतालाहरु
स्वतन्त्र मार्गमा गतिशील भैरहेकाछन्
जुनवेला उसको स्वतन्त्रता खोसीएको थियो
त्यो स्वतन्त्रता अहिले प्राप्त भएकोछ
त्यसैले पाईतालाहरु
आयतनको खोजिमा दौडीरहेकाछन्
पहिचानको खोजिमा लम्किरहेकाछन्
गाउँवाट विलाएका पाइतालाहरु
शहरवाट हराएका पाइतालाहरु
आज पाईतालाहरु कै कोलाहलबाट
नयाँ यात्राको तय गरीरहेछन्
हिजो विर्सीएका पाइतालाहरु
हिजो छोडिएका पाइतालाहरु
आज परीवर्तनको वाटोमा
हुरीवतास भएर वेगीदैछन्
जो यहि देशमा उपेक्षित थिए
तीनै पाईतालाहरु
आज हरेक ध्रुववाट
आज हरेक दिशावाट
आज हरेक स्तरवाट
केन्द्रतिर क्रमश नयाँ सोच लिएर
निरन्तर वढीरहेकाछन्
नयाँ घामको उज्यालो वोकेर
निरन्तर उदाईरहेकाछन्
जुनवेला यिनै पाईतालाहरु
शासकहरुको कालो नियमले
निषेधित थिए
वाञ्चित थिए
पीडीत थिए
तर तिनै शासकहरुको विरुद्धमा
आन्दोलन छेडे पछि
र्इतिहासले नयाँ मोड लिएकोछ
त्यसैले त ती नदेखिएका पाईतालाहरु
आफ्नो अस्तित्व खोज्दै
आफ्नो र्इतिहास खोज्दै
मुल सडकमा आईपुगेका हुन्
त्यसकारण प्रत्येक पाईतालालाई
पाईतालाको सरोकार वढेकोछ
प्रत्येक पाईतालालाई
पाईतालाको अधिकार चाहिएको छ
किनकी पाईतालाहरुलाई थाहा छ
पाईतालाहरुको सम्मान हुनुपर्छ भनेर
पाईतालाहरुको स्थान हुनुपर्छ भनेर
यसरी मसँग सम्वन्धित
मेरा एकजोर पाईतालाहरु पनि
आजभोलि यहि सडकमा मिसीएकाछन
किनकी यो सडक सम्म आईपुग्नलाई
पाईतालाहरुले वलिदान चडाएकाछन्
त्यसैले अव यो सडकमा
हरेक पाईतालाहरुको उपस्थिती
अनिवार्य भएकोछ
यर्सथ यो सडक
हरेक पाईतालाहरुको लागि हो
त्यसैले त पाईतालाहरु
कहिल्यै नटेकिएका ठाउँहरुमा टेकिएकाछन्
कहिल्यै नपुगेका ठाउँहरुमा पुगेकाछन्

पाईतालाहरु हिजो सम्म
सपनाको खोजीमा थिए
स्वधिनताको खोजीमा थिए
स्वतन्त्रताको खोजीमा थिए
तर आज तिनै पाईतालाहरु
सफलताको मार्गमा पुगेकाछन्
अव मसँग सम्वन्धित
मेरा एकजोर पाईतालाहरु मात्र नभएर
सवै पाईतालाहरुले यो सडकमा हिड्ने
समान अधिकार पाएकाछन्
त्यसैले यो सवैको साझा सडक हो